Leven of dood? Een ding weet je als je in het leven komt, je gaat dood. Wanneer is de vraag, maar hoe dan ook kom je er niet onder uit. Door de jaren heen ben ik me gaan afvragen waarom is er toch zo’n taboe rond de dood? Vanuit religieus perspectief omdat er in de bijbel wordt geleerd dat Gd, de Gd van het leven is. Maar eigenlijk wordt er openlijk gevraagd ‘kies leven of dood’ Je hebt een keuze dus. Een periode in mijn leven, zag ik het leven niet zitten. Ik wilde liever dood al merkte ik in al mijn cellen dat de kracht van het leven sterker was in mij. Na pogingen mezelf wat aan te doen, koos ik er toch voor om het te vertellen dat ik pillen had geslikt, of ik koos er voor plastic zakken weer van mijn hoofd te halen, want stikken lukte me niet. Misschien denk je jemig wat heftig, maar het leven in ons is groter dan de dood. De pijn en verdriet daarentegen kunnen echt ondraaglijk lijken. Ik schrijf bewust ‘lijken’ want het voelen van verdriet en pijn is misschien onprettig. Het wordt niet geleerd in de maatschappij. Maar eigenlijk kan ons niets gebeuren. Al voelt het zo echt, er gebeurd niets met je als je een flinke huilbui hebt.
Toen ik een jaar of 17 was besloten ze me te separeren. Ik denk dat ik er destijds lacherig over heb gedaan. Maar ik besef me al te goed dat dit een van mijn grootste trauma’s was. Ik zat al vast in mezelf en dan werd ik ook nog vast gezet. Telkens was de boodschap ‘wat is er mis met haar?’ Uiteraard niet letterlijk zo gezegd maar wel de onderliggende boodschap. ‘Wat voor stoornis heeft ze?’ Ik voelde me zo alleen, niet begrepen. Ik had een pijn in mijn hoofd van denken, van niet begrijpen wat het leven is, waar het over gaat. Een pijn van er niet bij mogen horen, me niet geliefd voelen. En daarbovenop werd ik in een cel gezet, zonder ondergoed, met een papieren broekje, een scheurhemd en een pot. De leegte en het verstoten zijn was ondraaglijk, de boodschap was duidelijk. Ik mocht er niet bij! Ik moest maar alleen gezet! Ik was afgescheiden van de rest! Ik had gevoelens die niet geaccepteerd werden in het leven, door anderen. Er was macht, een ongelijke verhouding. Alles was alleen maar bevestigend voor mijn ideeën. De psychiatrie gaf me de spiegel die ik zelf al zag. Ze bevestigde mijn beeld dat ‘Ik niet te vertrouwen was’. Wat als de spiegel anders was geweest? Als de pijn er mocht zijn? Als de ideeën over de dood er mochten zijn? Als er werd uitgestraald dat het leven sterker is dan de dood? Wat als er was gespiegeld wij zijn gelijk, jij en ik? Wij zijn de spiegel van de mensen om ons heen, en de mensen om ons heen zijn onze spiegel. Mijn dochter van 6 zei een poosje terug ik spring uit het raam! Ik zei oke. Tuurlijk voelde ik wel even angst maar het vertrouwen overwon. Toen ik boven kwam was het raam open, en zat zij onder het bed. Ik kwam naast haar zitten, en luisterde. Ze vroeg me was je niet bang dat ik ging springen? Ik zei ‘nee, want ik weet dat het leven sterker is dan de dood! Toen ik met haar sprak wilde ze eigenlijk ook helemaal niet dood, haar definitie van dood was ‘ik wil weg uit deze situatie want ik vind het ondragelijk’ de emoties van verdriet en pijn waren gewoon overweldigend. Door deze samen te dragen, door liefde en het echt zien van elkaar verdween het als sneeuw voor de zon.
Hebben we het recht te kiezen voor de dood? En wie bepaald voor een ander dat hij of zij niet kan kiezen. Wie zegt dat jij het beter weet dan ik? Of dat ik het beter weet dan jij? We hebben allemaal een beleving van waarheid, we hebben gedachten en een essentie. Is mijn waarheid beter dan de jouwe? Ik begrijp heus dat we mensen willen beschermen voor een daad waarvan ze achteraf misschien spijt zouden hebben… Maar kan dat überhaupt wel? Hebben we controle en grip op het leven? Misschien denk je wel volmondig ja, maar zelf denk ik nee. Er zijn genoeg verhalen waarin blijkt dat het anders is, dat iemand uit het raam wil springen van een hoge flat en de wind waait zo hard rond de flat dat de persoon weer naar binnen wordt geslingerd. Of iemand die voor de trein springt en enkel zijn benen verliest, en zonder benen sterker is dan met. Of mensen die besluiten voor de dood te kiezen, en ondanks alle verwoede pogingen van anderen ze te weerhouden dan toch besluiten te gaan. Ik begrijp heus dat er verdriet is, maar enkel doordat we kijken vanuit ons perspectief. Als we ons verplaatsen in de ander zag de dood er ineens misschien wel anders uit.
De meeste mensen zijn bang voor de dood. Ik kan zelf zeggen dat ik blij ben dat ik nog leef. Diep dankbaar dat ik leef. Maar ik geloof oprecht dat als ik dood ben ik me eindelijk bevrijd zal voelen. Dat ik werkelijke vrijheid zal kennen dat mijn ziel eindelijk de ruimte krijgt die het nu niet heeft door de beperkingen van het lichaam en het leven.
De liefde voor het leven, en de kracht van het leven zit zo diep in ons verweven, in elk mens. Want? We zijn het leven! Maar als we er vanuit gaan dat een ander die kwijt is bevestigen we deze persoon, in verlorenheid. Wees de spiegel voor de zielen, want de gedachten en gevoelens zijn enkel ruis voor de essentie. Psychiatrie hield me gevangen, maar nu kan ik zeggen, ik ben vrij! En psychiatrie zit gevangen, in alle concepten en regels die niet bestaan. Allemaal zijn we mens, allemaal ontstaan zonder keus, gezet/geboren op de plaats waar we staan. Allemaal zijn we van één en de zelfde oorsprong. Enkel liefde, en ‘zijn’.